Хулһн сарин 23-ас авн 27 күртл Китдын Шеньян болн Пекин балһсдт хулд-гүүлгәнә-экономикин халхар нарт-делкән ик хург болв. Темдглхд, Әрәсән делегацин ханьд Хальмг Таңһчин экономикин болн хулд-гүүлгәнә министрин негдгч дарук Ганҗигән Наталья, Сарпан болн Баһ Дөрвдә райодын толһачнр Манҗин Басң болн Җекин Баатр орлцв.

Мана өвкнр бурхдт мөргҗ иткдг төләдән сүзгләд, авъяс бәрҗ, хадһлҗ йовсмн. Цецн улс эргндк бәәдл-җирһлин җисә, йиртмҗин үзгдл шинҗләд, чееҗдән тодлҗ авдг бәәсмн. Хальмг улст «йор», «цер», «харш» гидг үгмүд бәәнә.

Алдр Диилврин 80 җилин өөнд нерәдәд, таңһчд олн керг-үүлдврмүд бүрдәгдв. Теднә ик зууднь баһчуд болн сурһульчнр шунмһа кевәр орлцв. Иигәд Н. Пальмовин нертә Келн-улсин музей Элст балһсна 18-ч тойгта дунд сурһулин сурһульчнрла хамдан «Баатрмудыг хәәлһн» төсвд орлцад, ачлврмуд авсн баатрмудын нерд илдклһнә болн олҗ авлһна төсвиг хамдан күцәв.

Алдр Диилврин 80 җилин өөнд нерәдәд, таңһчд олн керг-үүлдврмүд бүрдәгдв. Теднә ик зууднь баһчуд болн сурһульчнр шунмһа кевәр орлцв. Иигәд Н. Пальмовин нертә Келн-улсин музей Элст балһсна 18-ч тойгта дунд сурһулин сурһульчнрла хамдан «Баатрмудыг хәәлһн» төсвд орлцад, ачлврмуд авсн баатрмудын нерд илдклһнә болн олҗ авлһна төсвиг хамдан күцәв.

Келн-улсин театрмудын регионмуд хоорндк хәләвр «Чекеç» нертәһәр Чувашт болна. Терүнд орлцхар Басңга Баатрин нертә Келн-улсин театрин үүдәгч баг һарч йовв. «Голубоглазая каторжанка» гидг наадыг тер хәләврт хальмг театр үзүлхмн.

Үкр сарин 12-т Хальмг ик сурһулин 55 җилин өөниг таңһчин һоллгч вузин багшнр болн оютнр бүкл таңһчла хамдан цааранднь өргәр темдглҗ нәр-наадан кев. Эн өдр вузин негдгч тойгта оютнрин бәәр байрин бәәдлд секгдв. Олна нәәрт Хальмг ик сурһулин һардачин дарук Баатрин Эльза, урднь эн үүлд көдлҗәсн Манҗин Валерий, таңһчин залврин Ахлачин дарук, социальн делгрлтин, күч-көлснә болн көдлмшәр тетклһнә министрин үүл дааһач Өлзәтин Марина, общежитьд оютна цагтан бәәсн Цаһалан Владимир энд бат ясврин көдлмш яһҗ давҗасна тускар келҗ, тодлврарн хувалцҗ, оютнриг шин бүүртән орсна ончта йовдлла йөрәв.

Урҗ өдр Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату Әрәсән тосхлтын болн ЖКХ-н министр Ирек Файзуллинлә харһв. Терүнә йовудт чинртә төсвс күцәлһнә тускар күүндвр болв. Тер мет мана таңһчд болсн шар шаҗна нарт-делкән ик хург давуллһиг дөңнсн билә.

Хальмгт намрин тәрәнә көдлмш давҗана. Одахн кесн то-дигәр 225 миңһн гектар аһу һазрт тәрән тәргдв.

Хальмг ик сурһулин өөнин эң-зах уга нәр-наадн цальград өргҗәд йовҗ, улм ик то әмтиг, оютнриг, багшнриг орлцулҗ цааранднь болад бәәнә. Тернь үкр сарин 10-д Элстд Ойрат- арена спортын төвд йилһән сәәнәр сурдг оютнрт нерәдсн байрин хургас эклв. «Хальмг ик сурһулин нүүрләчнр – Хальмг Таңһчин иргч» гиҗ эн нерәдгдв. Цуг дацңгудын йилһән сәәнәр сурдг оютнр, теднә эк-эцкнр, һазадын орнас - Моңһлас, Казахстанас, Узбекистанас, хам-хоша бәәдг Әәдрхнәс, Ростовас, Аһшас, Бурятяс, Омскас, Томскас, Москваһас болн Санкт-Петербургас болн Әрәсән Номин академәс ирсн номтнр, күндтә нань чигн гиичнр цуглрв.

Шидр Әрәсән эрүл-менд харлһна министрин дарук Татьяна Семенован һардврт болсн селвлцәнд медицинск болн фармацеватическ дунд шишлң болн ик сурһуль төгсәсн баһчудыг көдлмшәр тетклһнә төрәр өргн күүндвр болв. Ниигмин сүлҗәнә эв-арһар болсн селвлцәнд орн-нутгин регионмуд орлцад, чинртә төрәр ухан-тоолврарн хувалцв. Хальмг Таңһчин эрүл-менд харлһна министр Саран Булат, Б.Городовиковин нертә Хальмг ик сурһулин һардач Салан Бадм, Т.Хахлынован нертә медицинск колледжин һардач Манҗин Кермн болн таңһчин эмнлһсин ах эмчнр селвлцәнд орлцв.